top of page
Devozzjoni lejn San Ġorġ

Devozzjoni lejn San Ġorġ

Id-devozzjoni lejn San Ä orÄ¡ f'Malta hija waħda antika ħafna. Xi studjuzi isostnu li din id-devozjoni Ä¡ejja min żmien il-Biżantini, jiÄ¡ifieri meta Malta għaddiet minn taħt idejn ir-Rumani u ngħaqdet mal-Imperu Biżantin. L-istorja tgħidilna li fiż-żmien il-Biżantini kien hemm Knisja żgħira ddedikata lil San Ä orÄ¡ fix-xatt tal-Port tal-Marsa, li sfortunatament inħattet fiż-żmien l-Għarab. Fl-istess żminijiet, kappella oħra ta' San Ä orÄ¡ u li ukoll m'għadiex teżisti, kienet mibnija fil-blat in-naħa ta' Ä ebel ÄŠiantar fis-Siġġiewi. Meta nħarsu lejn ismijiet ta' postijiet f'Malta u f'Għawdex naraw li jeżistu bosta imkejjen li għandhom isimhom marbut ma' San Ä orÄ¡. 

​

Eżempju huma l-bajjiet ta' San Ä orÄ¡ li nsibu f'BirżebbuÄ¡ia u oħra f'San Ä iljan. Il-Wardijja ta' San Ä orÄ¡ viÄ‹in il-Fawwara fis-Siġġiewi. Insibu ukoll li fil-belt Victoria f'Għawdex id-devozzjoni lejn San Ä orÄ¡ hija waħda qadima ħafna li x'aktarx tmur lura sa żmien il-Biżantini ukoll. Evidenza oħra ta' din id-devozzjoni antika hija l-affreski li nsibu fil-kappella ta' Ħal Millieri li tinsab vicin iż-Å»urrieq. Kappella oħra tinsab Ä¡ewwa Birżebbugia. Ma' għandniex xi ngħidu, din id-devozzjoni kompliet kibret meta kienu stabiliti l-parroċċi ta' San Ä orÄ¡  f'Ħal Qormi u fir-Rabat Għawdex. 

​

San Ä orÄ¡ jissema ukoll bħala wieħed mill-qaddisin li flimkien ma' San Pawl u Sant'Agata, skond it-tradizzjoni kienu interÄ‹edew fl-assedju tal-1429, biex il-Maltin nħelsu mill-invażżjoni SaraÄ‹ina. Pittura ta' dan l-assedju narawha fil-koppla tal-Kolleġġjata ta' Ħal Qormi u oħra fl-apside tal-Bażilika ta San Ä orÄ¡ fir-Rabat, Għawdex. Meta fl-1530 Ä¡ew l-Ordni tal-Kavallieri ta' San Ä wann id-devozzjoni lejn San Ä orÄ¡ kompliet tikber. Il-Kavallieri kellhom devozzjoni speÄ‹jali lejn dan il-Qaddis. Filfatt meta wara l-assedju l-kbir inbniet il-Belt Valletta, li l-bieb prinÄ‹ipali tagħha kien issemma Porta San Giorgio, it-triq li llum hija Triq ir-Reppublika kien jisima Strada San Giorgio filwaqt li Misraħ il-Palazz kien jismu Pjazza San Giorgio fejn għada tissemma hekk sal-lum bħala Pjazza San Ä orÄ¡. Anke meta l-kavallieri bnew il-Knisja konvetwali tagħhom ħasbu biex ikollhom artal iddedikat lil dan il-Qaddis. 

​

Fil-perjodu Ingliż din id-devozjoni kompliet kibret, u naraw kif l-Ingliżi waqqfu l-ordni onorarja ta' San Mikiel u San Ä orÄ¡. Insibu erbgħa Għaqdiet Mużikali ddedikati għal San Ä orÄ¡ f'Pajjiżna, dawn huma l-Banda San Ä orÄ¡ f'Bormla, l-Għaqda Mużikali San Ä orÄ¡ Martri u l-Għaqda SoÄ‹jo-Mużikali Anici f'Ħal Qormi, u s-Socjeta' Filarmonika La Stella fir-Rabat Għawdex. Barra min hekk, nsibu ukoll l-Kumitat Festi Esterni San Ä orÄ¡ Martri li tajjeb li ngħidu kien l-ewwel Kumitat Festi Esterni Ä¡ewwa Malta, u l-Għaqda tan-Nar 23 t'April f'Ħal Qormi. L-ewwel team tal-futbol li twaqqaf Ä¡ewwa Pajjiżna kien msemmi għalih, dak ta' St. George's Ä¡ewwa Bormla. Ta' min insemmu wkoll in-numru kbir ta' niÄ‹eÄ‹ li naraw imferrxin ma' pajjiżna ddedikati lil San Ä orÄ¡. Artali fil-Knejjes tagħna u kappelli fill-kampanja kif ukoll toroq li ssemmew għalih, li kollha jikkonfermaw kemm id-devozzjoni lejh hija waħda imxettla sew fit-tradizzjoni tagħna l-Maltin. 

​

San Ä orÄ¡ kompla rabat ismu ma' pajjiżna meta waqt it-tieni gwerra Dinjija, ir-Re George tal-Ingilterra ta l-George Cross lil Malta, li minn dak inhar tpoġġa fuq il-bandiera ta' Pajjizna. Għalhekk fuq il-bandiera ta' Malta naraw lil dan il-Qaddis.

​

Fir-raħal ta' Ħal Qormi, tista' tgħid li l-għażla tal-Patrun kienet waħda naturali. Belt il-Qriema minn dejjem kienet Belt mżejna b'furnara, bdiewa, benneja u nies li jaħdmu l-inbid, Ħaddiema tal-art. Wieħed jista' jaħseb kif il-Qriema riedu Patrun li jirrappreżenthom. Minbarra l-popolarita ta' dan il-Qaddis, l-isem Ä orÄ¡ ifisser Ä¦addiem l-art u ma' jistax jonqos ukoll il-fatt li l-Ä¡urnata LiturÄ¡ika ta' dan il-Qaddis kbir, it-23 ta' April, taħbat fir-Rebbiegħa, staÄ¡un sinonimu ukoll mal-ħaddiema tal-art. Għalhekk, nistu ngħidu li l-għażla kienet awtomatika, San Ä orÄ¡ il-Patrun tal-Qormin. 

Copyright © 2009 by Daniel Pullicino created with Wix.com

bottom of page